Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2011

Εντγκάρ Μορέν: το απρόβλεπτο και η ελπίδα…

hoja1-web

«Να κοντεύεις τα ενενήντα, να έχεις πλήρη διαύγεια, να συνεχίζεις να γράφεις, να κάνεις την αυτοκριτική σου και να διατηρείς ζωντανή την ελπίδα: σπανίως ένας άνθρωπος είναι τόσο τυχερός και τόσο πολύτιμος.
“Αν με οδηγούσε μόνο το φως της λογικής, θα έλεγα ότι ο κόσμος οδεύει προς την καταστροφή, ότι βρισκόμαστε στο χείλος της αβύσσου. Αλλά στην ιστορία της ανθρωπότητας υπάρχει το απρόβλεπτο, που αλλάζει την πορεία των πραγμάτων. Γι′ αυτό, κατά βάθος, είμαι αισιόδοξος“. Αυτά λέει σε συνέντευξή του στη Ρεπούμπλικα ο Γάλλος φιλόσοφος, κοινωνιολόγος και ανθρωπολόγος Εντγκάρ Μορέν, που τον ονόμασαν “Ντιντερό του 20ού αιώνα”.
Στα νιάτα του πίστεψε στον κομμουνισμό, ήταν λογικό, πολέμησε στην Αντίσταση υπό τις εντολές του Φρανσουά Μιτεράν, μπήκε στο απελευθερωμένο Παρίσι, κυματίζοντας τη γαλλική σημαία μαζί με τη Μαργκερίτ Ντυράς. “Το κόμμα ήταν σαν εκκλησία, ένας ιερός χώρος, κάτι αδιανόητο για τους σημερινούς νέους”. Τον έδιωξαν από το ΚΚΓ το 1951, όταν άσκησε κριτική στον Μάο. Υστερα πίστεψε στη δημοκρατία, “έμοιαζε η τέλεια συνταγή για τη συμβίωση”. Στη συνέχεια καλλιέργησε την ψευδαίσθηση ότι ο καταναλωτισμός θα έφερνε την ειρήνη. Διαψεύστηκε. Αλλά δεν έπαψε να ακολουθεί την ίδια μέθοδο: θέση, αντίθεση, σύνθεση. Το τελευταίο του βιβλίο είναι αφιερωμένο στην ελπίδα. “Οι νέοι έχουν χάσει το μέλλον”, λέει, “κι έχουν ανάγκη από ελπίδα”.
Ο Μορέν δηλώνει σήμερα “droitier gauchiste”, ας πούμε δεξιός με αριστερό προσανατολισμό. “Είμαι δεξιός γιατί σύμφωνα με την επαναστατική παράδοση θέλω να υπερασπίζομαι την ελευθερία, και είμαι αριστερός γιατί πιστεύω ότι έχουμε ανάγκη τον ριζοσπαστισμό”. Στη νέα ιδεολογία της εποχής, τον φόβο, αντιτάσσει την “πολιτική του πολιτισμού” (στην οποία αναφέρθηκε ατυχώς ο πρόεδρος Σαρκοζί το 2008), δηλαδή την επιστροφή της κυριαρχίας της πολιτικής έναντι της οικονομίας, του δημοσίου έναντι του ιδιωτικού. “Τα κόμματα της Αριστεράς δέχθηκαν απαθώς τον φιλελευθερισμό χωρίς να καταλάβουν ότι έπρεπε πρώτα να συζητηθούν οι κανόνες και να διαφυλαχθούν τα δικαιώματα. Με την οικονομική παγκοσμιοποίηση αποκτήσαμε θετικά πράγματα, όπως η κυκλοφορία των ανθρώπων και των ιδεών, αλλά ενσωματώσαμε και τους ρυθμούς εργασίας της Κίνας”.
Το όνειρο του Γάλλου φιλοσόφου είναι να δει να γεννιέται μια νέα εποχή για την Αριστερά. “Δεν υπάρχουν μυστικά. Οι δύο λέξεις που πρέπει να ανακαλύψουμε εκ νέου είναι η αλληλεγγύη και η ευθύνη. Με την ηθική, αλλά και με την πολιτική έννοια. Η ιδέα ενός ενιαίου κόμματος της Αριστεράς είναι θνησιγενής γιατί περιλαμβάνει δυνάμεις που δύσκολα θα μπορέσουν να υπερβούν τις διαφορετικές ταυτότητές τους. Είναι προτιμότερη μια συμμαχία που θα ενώνει τους αριστερούς χωρίς κανείς να απαρνείται τις ρίζες του, σύμφωνα με μια διαδικασία που ονομάζω μεταμόρφωση”. Οπως στη φύση, όπου η κάμπια αυτοκαταστρέφεται για να γίνει χρυσαλλίδα κι ύστερα πεταλούδα. “Να προχωράμε μπροστά, ενσωματώνοντας το παρελθόν μας”, αυτό είναι το δόγμα του Μορέν».
Του ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ Από τα «ΝΕΑ»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tα σχόλια οσο το δυνατόν φιλτράρονται ως προς το ύφος και το ήθος τους.
Kάθε υβριστικό ,προσβλητικό ή άσχετο με το θέμα της ανάρτησης σχόλιο θα διαγράφεται .
Εγκρίνονται μόνο τα μηνύματα στα οποία εκφράζονται υγιείς απόψεις.
Ο κάθε σχολιαστής υπογράφει ηλεκτρονικά το σχόλιο του και είναι υπεύθυνος έναντι των νόμων.
Το ΜΑΝΤΟΥΔΙ NEWS δεν ενστερνίζεται και δεν φέρει καμία ευθύνη για όσα γράφουν οι αναγνώστες στα σχόλια τους.