Πέμπτη 6 Απριλίου 2023

Η εισήγηση του Συν/μου Μαντουδίου για "Αρχ.κήρινθο" και "Μεγάλη Οικία", στην Ημερίδα για τις ανασκαφές

Ο Νίκος Σκουμπρής ,μέλος και εκπρόσωπος του Συν/μου ,στην ημερίδα ,για τα αποτελέσματα των πρώτων ανασκαφών στο Λόφο καστρί Αρχαίας Κηρίνθου στη θέση Πελέκι και το διατηρητέο κτίριο "Μεγάλη Οικία", εισηγούμενος το θέμα, σε μια συγκινητική ομιλία!!!


 

 Ολόκληρη η εισήγηση :


Σήμερα είναι μια σπουδαία μέρα για το Μαντούδι και  για τη Βόρεια Εύβοια!  Μετά από προσπάθειες δεκαετιών, επιτέλους γίνεται μια οργανωμένη προσπάθεια ανασκαφικής έρευνας στο Λόφο Καστρί, στη θέση Πελέκι Μαντουδίου, προκειμένου να έχει στο φώς ο πολιτισμός και η ιστορία του Τόπου μας.

Και για εμας τους κατοίκους του Μαντουδίου, το Πελέκι ένας τόπος ιερός και μυθικός, ένα  σημείο ιστορικής αναφοράς,  που φάνταζε στο παιδικό μας μυαλό από τις διηγήσεις των προηγούμενων γενιών.

Από εκείνα τα παραμύθια που μίλαγαν  για μάχες στο  Πελέκι και για σφαγές από Σαρακηνούς πειρατές και τούρκους. Αλλά και για εκείνο το πλούσιο βασίλειο των πολύ παλιών χρόνων και  τη χρυσή γουρούνα που θηλάζει τα 7 ή τα 12 μικρά της , το σύμβολο της ακμάζουσας πόλης που είναι κρυμμένο σε μια μυστική σπηλιά στο Γερό – Ιερό βουνό, εκεί που πέφτει η πρώτη ακτίνα του Ηλίου το Καλοκαίρι.

Και κάπως έτσι, ανακατεύοντας στις διηγήσεις τους, τα διάφορα τοπωνύμια της περιοχής με ιστορική ρίζα  όπως  Παράμονας, Κάνθος, Καστράκι, Δάφνη, Πόρτες, Πορτάρα,  μας μυούσαν στην Ιστορία του τόπου μας.

 Για να συμπληρώσουν ότι αυτή η γη είναι δική μας και στην πράξη, αφού κάθε σπιθαμή της αγοράστηκε, από τον ιδρώτα και το υστέρημα των κατοίκων του Μαντουδίου. 

Διότι ως γνωστό, η Εύβοια ΔΕΝ απελευθερώθηκε με τα όπλα,  αλλά με συνθήκη και το πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830) που προέβλεπε ότι έπρεπε  να αποζημιωθούν οι τούρκοι ιδιοκτήτες προκειμένου οι περιοχές  αυτές να θεωρηθούν «ελεύθερες».

Έτσι στην Εύβοια, τη θέση των τούρκων τσιφλικάδων, πήραν αντίστοιχοι  έλληνες και ξένοι   και το κτήμα του Μαντουδίου  από τη Ρακιζέ Χανούμ  πέρασε στους Λάζαρο Γιουλντή και Βασίλειο Βουδούρη, που  λίγο αργότερα παρέμεινε  μόνος ιδιοκτήτης ο  Βασίλειος Βουδούρης, Υδραίος καραβοκύρης, με συμμετοχή στην επανάσταση του 21

 
Για καλή τύχη του Μαντουδίου, η οικογένεια Μπουντούρη ή Βουδούρη, και στις τρεις γενιές που έμειναν στην περιοχή, συγκαταλέγονται στις φωτεινές εξαιρέσεις που δεν ακολούθησαν την τακτική  των υπόλοιπων τσιφλικάδων, οι οποίοι καταδυνάστευαν τις περιοχές που αγόρασαν.

Κομβικό πρόσωπο στην νεότερη Ιστορία του Μαντουδίου, είναι ο Βασίλειος Βουδούρης του Νικολάου, η 3η γενιά, που γεννήθηκε στην Χαλκίδα το 1840, πρωτότοκος γιος του Νικολάου Βουδούρη και της Βασιλικής Αναγνώστου Γιουρδή.

Υπήρξε μεγαλοκτηματίας, ιδιοκτήτης του Κτήματος Μαντουδίου έκτασης 25.000 στρεμμάτων,  ιδιοκτήτης μεταλλείων, επιχειρηματίας και πολιτικός. Εξελέγη βουλευτής της επαρχίας Χαλκίδας το 1868, διετέλεσε Πρόεδρος της Βουλής την περίοδο 1892-1895,  υπουργός Ναυτικών το 1899 - 1901  και το 1905.  

Kομβική χρονιά στην Ιστορία του Μαντουδίου είναι το 1895,  όταν στη Μεγάλη Οικία  υπογράφεται από τους κατοίκους και τον Βασίλειο Βουδούρη το συμβόλαιο πώλησης του Κτήματος Μαντουδίου,  το οποίο περιλάμβανε « γαίες καλλιεργήσιμους και μη βοσκάς, οικήματα, μεταλλεία, υδρόμυλον, και το μεταλλείων χρωμίου, το κείμενων κατά τη θέσιν Γρηάς Πήδημα, όπερ νυν αργεί, βουνά, ελαίας, αργιελιές, αμπέλους την Μεγάλην εντός του Χωρίου Οικίαν, Ιερούς Ναούς, κήπους, αλώνια, περιβόλια, αλωνότοποι, κηποτόπους,  οικόπεδα και καλύβες».

Ουσιαστικά την  η Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 1895 με την υπογραφή του αριθμ. 81, Πωλητήριου / Ζευγαριών Μαντουδίου, οι κάτοικοι του Μαντουδίου αγοράζουν, με τον ιδρώτα και το υστέρημά τους, την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους.

Τότε συνίσταται και ο Συνεταιρισμός Μαντουδίου, με αυτοδίκαια μέλη όλους τους κατοίκους που αγόρασαν κτήματα.  Σκοπός του Συνεταιρισμού ήταν η εκμετάλλευση και η κοινή διαχείριση των μη καλλιεργήσιμων ιδιόκτητων εκτάσεων,  όπως είναι για παράδειγμα το Ιερό – Γερό βουνό, στην βόρεια απόληξη του οποίου εκτίνεται  ο αρχαιολογικός  χώρος που σήμερα ανασκάπτεται.

Ο Συνεταιρισμός μας, αποτέλεσε την πρώτη νομική σύσταση αυτοδιαχείρισης της αγροτικής κοινωνίας του  Μαντουδίου και λειτούργησε όχι ως συντεχνία εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων, αλλά ως αναπτυξιακός φορέας:

·        ενθάρρυνε την αγροτική εκμετάλλευση και τις μεταρρυθμίσεις στην παραγωγή,

·        εφάρμοσε αναδασμούς, εισήγαγε τεχνολογία φέροντας το πρώτο τρακτέρ και αλωνιστική μηχανή,εκπαίδευσε τους αγρότες σε τεχνογνωσία,  συγκέντρωσε και μεταπώλησε προϊόντα, αγόρασε σε καλύτερες τιμές για τους συνεταίρους  λιπάσματα και αγροτικά εφόδια,διεκδίκησε επενδύσεις στον αγροτικό τομέα. 

·  Αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό της  αγροτικής ακμής του Μαντουδίου στις δεκαετίες του 1960, 1970 και παρακολούθησε τη μετάβαση στη νέα εποχή από τη 10ετία του 80  μέχρι σήμερα, με το δίκτυο άρδευσης, τα σχέδια βελτίωσης και τις νέες καλλιέργειες.

Ταυτόχρονα όμως λειτούργησε και ως ο μεγάλος δωρητής στο Ελληνικό Κράτος ως ο ιδιοκτήτης όλης της ελεύθερης έκτασης στην ευρύτερη περιοχή του Μαντουδίου . Όλα τα δημόσια κτίρια, όλες οι κρατικές υποδομές στο Μαντούδι, έγιναν σε οικόπεδα που παραχώρησε ΔΩΡΕΑΝ ο Συνεταιρισμός μας, από αυτά που αγόρασαν οι παππούδες μας, με το υστέρημα και  τον ιδρώτα τους.

Το Γήπεδο και το Κλειστό Γυμναστήριο, κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας.

Το Γυμνάσιο Μαντουδίου, κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας,

Η Κοινότητα Μαντουδίου, το σημερινό Δημαρχείο Κηρέως, κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας.

Το Κέντρο Υγείας Μαντουδίου, κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας.

Τα Λύκεια, το  ΕΠΑΛ και το ΓΕΛ Μαντουδίου, κατασκευάστηκαν σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας

Ο Δημοτικός Παιδικός Σταθμός  Μαντουδίου, κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας.

Ο Βιολογικός Καθαρισμός Μαντουδίου, που εξυπηρετεί το σύνολο του Κηρέα , κατασκευάστηκε σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας.

Ο Λόφος Καστρί, όπου σήμερα διεξάγονται οι ανασκαφές, είναι οικόπεδο που παραχώρησε ο Συνεταιρισμός μας.

Αυτός είναι ο Συνεταιρισμός μας, η Ιστορία του και αυτή η προσφορά του. Και τότε  και σήμερα και παραχώρηση γης.  Χθές για κτίρια, σήμερα για τις ανασκαφές, αύριο όπου χρειαστεί για το καλό και την πρόοδο του Μαντουδίου. Γιατί συνεταιρισμός και Μαντούδι είναι έννοιες ταυτόσημες.

Κυρίες και κύριοι , 

Όλα αυτά τα  χρόνια, ότι χρειαζόταν  το Ελληνικό Δημόσιο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην περιοχή Μαντουδίου, ο Συνεταιρισμός μας έτρεχε και το διέθετε με χαρά και αγόγγυστα.

Όμως οι εποχές άλλαξαν και μαζί τους άλλαξε η οικονομική ενασχόληση των συνεταίρων και κατά συνέπεια και η δύναμη του Συνεταιρισμού μας. Έτσι σήμερα, ο Συνεταιρισμός μας, κάτοχος μιας μεγάλης ακίνητης περιουσίας, που όμως δεν αποδίδει, τρέχει για να πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ και την Εφορεία που απαιτεί το Ελληνικό Δημόσιο…

Και είναι η πρώτη φορά, που ο Συνεταιρισμός μας χρειάζεται τη βοήθεια του Ελληνικού Δημοσίου. Πάλι για το σύνολο και για τον ίδιο.

Ο Συνεταιρισμός μας είναι ιδιοκτήτης της Μεγάλης Οικίας Βουδούρη,  ενός 2οροφου αρχοντόσπιτου, 200 τμ ανά επίπεδο, κτισμένο με καστρόπετρα της περιοχής, χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο μνημείο,  με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, δίπλα στην πλατεία του Μαντουδίου.

Είναι το σπίτι του Βασίλειου Βουδούρη, εκεί όπου υπογράφηκαν τα συμβόλαια αγοράς του κτήματος Μαντουδίου και για εμάς αποτελεί το σύμβολο της οικονομικής ανεξαρτησίας και ελευθερίας  του Μαντουδίου.

Δράττομαι  λοιπόν της ευκαιρίας και της παρουσία σας και κάνω έκκληση σωτηρίας της Μεγάλης Οικίας Βουδούρη, προκειμένου να μετατραπεί σε έναν  πολυχώρο πολιτισμού και να αποδοθεί για χρήση πάλι στο Μαντούδι και στο γενικό σύνολο,.

Να αποτελέσει μεταξύ των άλλων, χώρο παρουσίασης της Ιστορίας του τόπου, εκθέτοντας  ευρημάτων των ανασκαφών, αλλά και παρουσίασης εκθεμάτων από την αγροτική και μεταλλευτική ιστορία του Μαντουδίου.

Εδώ και 20 χρόνια, ο συνεταιρισμός μας, σε συνεργασία με το Δήμο, έχουμε προσπαθήσει να εντάξουμε την ανακαίνισή του σε Χρηματοδοτικό πρόγραμμα, Πέρασαν προγράμματα και χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά δεν έγινε κατορθωτή η ένταξη του και το κτίριο ρημάζει…

Νομίζω, ότι τώρα με την ανασυγκρότηση της βόρειας Εύβοιας, ήρθε η ώρα να ενταχθεί και αυτό το έργο.

Και αν μου επιτρέπετε, να δείξω για ένα λεπτό μερικές φωτογραφίες προκειμένου να δούμε το κτίριο και την Ιστορία του.

 Η "Μεγάλη Οικία" σήμερα!

Αρχιτεκτονική απεικόνιση


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tα σχόλια οσο το δυνατόν φιλτράρονται ως προς το ύφος και το ήθος τους.
Kάθε υβριστικό ,προσβλητικό ή άσχετο με το θέμα της ανάρτησης σχόλιο θα διαγράφεται .
Εγκρίνονται μόνο τα μηνύματα στα οποία εκφράζονται υγιείς απόψεις.
Ο κάθε σχολιαστής υπογράφει ηλεκτρονικά το σχόλιο του και είναι υπεύθυνος έναντι των νόμων.
Το ΜΑΝΤΟΥΔΙ NEWS δεν ενστερνίζεται και δεν φέρει καμία ευθύνη για όσα γράφουν οι αναγνώστες στα σχόλια τους.