Ο θρήνος και τα δάκρυα δεν έχουν στεγνώσει ακόμα από το θάνατο των νέων ,Δημήτρη Δαμιανού και Μιχάλη Μιχελή στο Δερβένι .
Ξαφνικά, ανήμερα του Σταυρού 14 Σεπτεμβρίου 1943 γίνεται
εισβολή στο Μαντούδι Γερμανικού στρατού και με τη βία μαζεύουν στην
κεντρική πλατεία όλους τους άρρενες (άνδρες και τα παιδιά) για εκτέλεση
,σε αντίποινα για το θάνατο των 5 στρατιωτών τους, στο δρόμο
Μαντουδίου-Προκοπίου,-στο λόφο πάνω από τη καντίνα Τζίτζου και συνεργείο Γκαβέλα -από ομάδα Μαντουδιανών αντιστασιακών σε εκδίκηση για το θάνατο των Δαμιανού και Μιχελή.
Από τα σοκάκια της πλατείας ακούγεται ο οδυρμός ,το κλάμα ,ο θρήνος και ο σπαραγμός των γυναικών σκεπάζουν τον ουρανό και οι 300 της πλατείας περιμένουν καρτερικά το θάνατο από το πρωί ως το απόγευμα ...
Σώθηκαν και η διαταγή δεν εκτελέστηκε ποτέ, χάρις στη μεσολάβηση του τότε κοινοτάρχη Μήτσου Σούλα με συγγενικό πρόσωπο της γερμανικής διοίκησης Εύβοιας στη Χαλκίδα που απέτρεψαν τη σφαγή και ένα νέο ολοκαύτωμα όπως αυτό των Καλαβρύτων και του Δίστομου.
Είναι γεγονότα που έχουν ζήσει οι πατεράδες και παππούδες μας και η ιστορική μνήμη πρέπει να παραμένει αναλλοίωτη και να παραδίδεται αυτούσια στις επόμενες γενιές ως ιερό ,δικό μας, καθήκον !
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 η Ιταλία του Μουσολίνι συνθηκολογεί άνευ όρων στις συμμαχικές δυνάμεις.. Ετσι σε μια νύχτα οι Ιταλοί στρατιώτες από "κατακτητές" μετατρέπονται σε διωκόμενους από τους Γερμανούς του Χίτλερ. Όσοι Ιταλοί στρατιώτες προλαβαίνουν φυγαδεύνται. Οι υπόλοιποι συλλαμβάνονται από τους χιτλερικους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο Μαντούδι ήταν υπό ιταλική διοίκηση με στρατιωτική φρουρά που στεγάζονταν στο παλιό Δημοτικό Σχολείο. Ακακοι άνθρωποι οι περισσότεροι Ιταλοί στρατιώτες, νέα παιδιά που υποχρεώθηκαν από το Μουσολίνι να πολεμήσουν. Όσοι καιρό ήταν στο Μαντούδι, κοντά 2 χρόνια, δεν πείραξαν άνθρωπο. Μετά τη συνθηκολόγηση κρύβονται από τους ντόπιους. Σχεδόν το κάθε Μαντούδιανό σπίτι έκρυβε από έναν Ιταλό στρατιώτη , που μέχρι να διαφύγει τους βοηθούσε στις αγροτικές δουλειές. Ο μακαρίτης πεθερός μου Μήτσος Βούλγαρης (Μαμάκος) μέχρι τέλους, μας μίλαγε για τον Τζιοβάνι που έκρυβαν στην αρχή στο αμπάρι και μετά στην καλύβα στον κάμπο..
Μετά τις 8 Σεπτεμβρίου 1943 και τη συνθηκολόγηση, οι Γερμανοί τρέχουν αφενός μεν να συλλάβουν τους πρώην συμμάχους τους Ιταλούς και αφετέρου να τους αντικαταστήσουν με γερμανικό χιτλερικό στρατό.
Έτσι στις 10 Σεπτεμβρίου 1943, γερμανική φάλαγγα, ξεκινά από τη Χαλκίδα για να τοποθετήσουν φρουρές στο Μαντούδι και στα υπόλοιπα κεφαλοχώρια στη βόρεια Εύβοια. Στις 11 Σεπτέμβρη γίνεται η ενεδρα από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ στο Δερβένι, όπου στη μάχη που ακολουθεί σκοτώνονται οι μαντουδιανοί Δημήτρης Δαμιανός και Μιχάλης Μιχελής.
Τρεις μέρες μετά, στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, οι γερμανοί μπαίνουν στο Μαντούδι, αποφασισμένοι για εκδίκηση. Εκείνη την ημέρα, το Μαντούδι στάθηκε διπλά τυχερό!. Τα παιδιά του δημοτικού πήγαιναν εκδρομή στη Ράχη, σε σειρές και σχηματισμό... Στιγμιαία οι Γερμανοί ξαφνιάζονται, νομίζοντας ότι πρόκειται για στρατό ανταρτών και ετοιμάζονται για να ρίξουν. Αντιλαμβάνονται το λάθος και το Μαντούδι γλυτώνει το μακελειό.
Μετά συλλαμβάνουν τους άνδρες στην πλατεία....
Η αντικατάσταση των Ιταλών από τους Γερμανούς στη βόρεια Εύβοια ήταν και το τέλος της "αθωότητας" για την περιοχή στον πόλεμο. Οι ήπιοι (και αντιφασίστες στην πλειοψηφία τους) Ιταλοί αντικαθίστανται από τους αδίστακτους ναζιστές Γερμανούς στρατιώτες. Στο πλευρό τους όμως θα συνδράμουν και τα ελληνικά τάγματα ασφαλείας της δοσιλογης κυβέρνησης Τσολάκογλου - Ράλλη με προδοτική δράση, που δημιούργησαν το έδαφος για τις εγκληματικές εκκαθαρίσεις τον Ιούλιο του 1944 στη βόρεια Εύβοια και τον ακόμη χειρότερο εμφύλιο που ακολούθησε.